Có hai loại đồng hồ: Đồng hồ cơ (Mechanical) và đồng hồ thạch anh (Quartz).

Đồng hồ cơ được chia thành hai loại đó là đồng hồ cơ lên dây cót bằng tay/lên dây cót thủ công “Wound Manually” và đồng hồ cơ tự động “Self-Winding” (Automatic). Hầu hết các đồng hồ được bán ngày nay đều được trang bị bộ máy cơ tự động. Những chiếc đồng hồ này không đòi hỏi gì hơn là bạn phải đeo nó thường xuyên để giũ cho nó luôn hoạt động. Trong bài viết này, chúng ta sẽ thảo luận về đồng hồ cơ tự động.

Hầu hết những người mới bắt đầu quan tâm và tìm hiểu các phong trào cơ học, sẽ tự đặt ra câu hỏi một chiếc đồng hồ từ đồng là gì. Vậy chính xác sự khác biệt giữa đồng hồ tự động và đồng hồ lên dây cót thủ công là gì?

Một trong những cách tốt nhất để phân biệt hai loại này là do bản chất của các chuyển động tương ứng của chúng. Đối với một chiếc đồng hồ hoạt động dựa trên bộ máy lên dây cót thủ công (Manual-Would Movement), bạn cần phải cuộn dây cót cho nó, bằng cách sử dụng vương miện trên đồng hồ để tạo ra năng lượng. Đối với một chiếc đồng hồ tự động, các chuyển động tự nhiên của bạn trong khi đeo đồng hồ sẽ khiến cho dây cót tự động được cuộn lại.

Đồng hồ cơ tự động là gì?

Thuật ngữ đồng hồ cơ tự động tiếng anh là “Automatic hay Self-Winding“. Hầu hết đồng hồ tự động là đồng hồ cơ không sử dụng Pin (một ngoại lệ là bộ máy Spring Drive của Grand Seiko, loại máy đồng hồ điều chỉnh dao động bằng công nghệ điện tử tiên tiến, hoạt động không có pin hoặc các nguồn điện bên ngoài khác). Chúng cần được lên dây như bất kỳ chiếc đồng hồ cơ nào khác, nhưng cách thức hoạt động của chúng rất thông minh: Bộ máy đồng hồ tự động được trang bị một cánh quạt (Rotor) có trọng lượng quay khi bạn di chuyển, Rotor sẽ cuộn dây cót cho đồng hồ mà không cần phải sử dụng núm vặn như bình thường. Tùy thuộc vào thiết kế của bộ máy, nhưng đồng hồ tự động có mức dự trữ năng lượng từ hai đến năm ngày, và nó sẽ tiếp tục nạp lại năng lượng miễn là bạn di chuyển trong khi đeo nó. Người sưu tập đồng hồ cao cấp thường lên dây cót cho đồng hồ của mình bằng hộp quay, giúp cho đồng hồ luôn hoạt động khi không sử dụng.

Một số bộ máy tự động đặc biệt được trang bị trên những chiếc đồng hồ đắt tiền, có tính năng lên dây cót thủ công (manual wind), trong đó bạn có thể làm đầy năng lượng bằng cách cuộn dây như đồng hồ cơ không tự động.

Phân loại đồng hồ tự động

Nếu xét về hình thức lên dây cót, chúng ta có thể chia đồng hồ tự động thành hai nhóm chính:

• Tự động: Bộ máy đồng hồ tự động sẽ thực hiện việc lên dây cót khi người dùng đeo đồng hồ trên cổ tay. Trong quá trình đeo bánh đà sẽ chuyển động và giúp dây cót được lên đều đặn.
• Bán tự động: Nếu đồng hồ được trang bị bộ máy bán tự động, đòi hỏi bạn phải lên dây cót bằng cách vặn núm để tạo ra năng lượng cho bộ máy có thể hoạt động theo đúng tuần tự.

Cấu tạo bên ngoài đồng hồ tự động

• Vỏ đồng hồ (Case): Vỏ đồng hồ có tác dụng như một chiếc áo giáp để bảo vệ cho bộ máy ở bên trong.
• Mặt số đồng hồ (Dial): Mặt số là bộ phận hiển thị thời gian của đồng hồ, nó bao gồm cọc số chỉ giờ, kim, các thông tin khác được các nhà sản xuất in trên đó.
• Kim đồng hồ (Hands): Là bộ phận rất quan trọng trong cấu tạo của đồng hồ đeo tay, kim có nhiều hình dạng khác nhau và năm trên mặt số. Thường bạn sẽ thấy một chiếc đồng hồ được thiết kế với kim giờ, phút, giây.
• Mặt kính đồng hồ: Mặt kính là bộ phận trong suốt, giúp bảo vệ mặt số và các chi tiết bên trong nó. Ngày nay, đồng hồ cao cấp mặt kính thường được làm bằng kính Sapphire, bởi nó bền và khó bị trầy xước.
• Khung bezel: Là một loại vòng hay còn gọi là niềng, nó có thể cố định, xoay một chiệu hoặc hai chiều và thường có các chữ số 60 phút hoặc 24 giờ được khắc trên đó. Khung Bezel được sử dụng như theo dõi múi giờ GMT, đo thời gian lặn, đo khoảng cách, tốc độ, v,v.
• Núm lên dây cót (Crown): Là núm vặn thường được đặt bên hông đồng hồ ở vì trí 3 giờ, dùng để lên dây cót, điều chỉnh thời gian của đồng hồ. Ngoài ra, một số đồng hồ còn có nút bấm giờ.

Cấu tạo bộ máy đồng hồ tự động

• Dây cót và khả năng tích luỹ năng lượng
• Hệ thống bánh răng
• Cơ cấu hồi của bộ máy cơ
• Bộ điều khiển
• Bộ hiển thị thời gian (gồm các trục và các kim giây, phút, giờ).

Lịch sử đồng hồ tự động

Chiếc đồng hồ cơ tự động lên dây cót đầu tiên xuất hiện vào những năm 1770. Một thợ làm đồng hồ người Thụy Sĩ, Abraham-Louis Perrelet, đã phát minh ra một chiếc đồng hồ bỏ túi sử dụng cơ chế tự lên dây, đòi hỏi một người đi bộ trong khoảng 14 phút để tạo ra năng lượng. Đến đầu năm 1810, Có tất cả 4 loại hệ thống trục quay khác nhau tồn tại để cho phép cơ chế tự lên dây cót trong đồng hồ. Bao gồm:

• Side-weight: Hệ thống này được đặt ở rìa của bộ máy đồng hồ, nơi nó sẽ tự động lên dây cót bằng cách dao động lên xuống được giới hạn trong khoảng 40 độ. Năng lượng được tạo ra mỗi khi trọng lượng trục quay và chạm vào vỏ bằng một cái giật.
• Center-weight: Hệ thống này được đặt ở trung tâm của bộ máy, nơi nó có thể xoay theo chiều kim đồng hồ và ngược chiều kim đồng hồ. Vòng xoay của trục giới hạn tối đa là 180˚ và xoay theo cầu nối được trang bị để hỗ bánh lắc.
• Rotor-weight: Hệ thống này cũng xoay ở trung tâm của bộ máy, tương tự với hệ thống Center-weight, nó xoay theo chiều kim đồng hồ và ngược chiều kim đồng hồ. Tuy nhiên, nó không có bất kỳ cầu nối nào để chặn chuyển động, do đó, nó xoay hoàn toàn 360˚.
• Movement-weight: Chỉ có một bộ máy được thực hiện vào năm 1806 sử dụng thiết kế này. Trục quay này bao gồm toàn bộ bộ máy của đồng hồ được xoay bên trong vỏ.

Mặc dù những phiên bản đồng hồ cơ tự động khác nhau đã xuất hiện sau sau mô hình của Abraham, với một cuộc cách mạng thực sử của đồng hồ tự động đã bắt đầu trong thế chiến I. Trên thực tế, sự ra đời của đồng hồ đeo tay, cho thấy việc bảo trì dễ dàng hơn nhiều so với đồng hồ bỏ túi.

Đồng hồ cơ tự động hoạt động thế nào?

Đồng hồ cơ lên dây cót thủ công, hoạt động bằng cách vặn núm (xoắn vương miện). Và rồi đồng hồ tự động xuất hiện. Mỗi chiếc đồng hồ tự động đều có một cánh quạt (Rotor) làm bằng vật liệu nặng như vonfram, thép, vàng hoặc bạch kim và chúng đủ mạnh để thúc đẩy chuyển động. Khi người đeo đồng hồ tự động di chuyển cánh tay của họ, cánh quạt quay, do đó thiết lập các bánh răng chuyển động và cuộn dây lò xo (dây cót). Nếu đồng hồ của bạn mặt sau làm bằng kính, có thể lật nó lại để xem thực tế quá trình cuộn dây của nó ra sao.

Bạn có thể và nên lên dây cót đồng hồ tự động của mình bằng tay?

Tất cả tùy thuộc vào bộ máy của đồng hồ. Không phải mọi đồng hồ tự động đều có thể đi kèm với một tùy chọn lên dây cót bằng tay. Nếu và khi những chiếc đồng hồ này ngừng hoạt động, bạn cần phải lắc nhẹ để bánh răng quay trở lại. Tuy nhiên, hầu hết các bộ máy đồng hồ tự động hiện đại ngày nay bạn có thể lên dây cót thủ công cho nó. Điều này đặc biệt hiệu quả nếu bạn không đeo đồng hồ thường xuyên hoặc di chuyển thường xuyên.

Việc thường xuyên lên dây cót đồng hồ tự động của bạn bằng tay có nên hay không cũng tùy thuộc vào bộ máy. Không có câu trả lời chính xác. Các nhà sản xuất đồng hồ họ cũng thường cung cấp thông tin này. Tuy nhiên, bạn càng ít dựa vào việc lên dây đồng hồ tự động của mình bằng tay, các bộ phận liên quan sẽ ít bị hao mòn hơn.

Làm thế nào để tránh làm hỏng dây cót đồng hồ tự động

Với đồng hồ cơ tự động, điều đáng chú ý là nó không giống với đồng hồ cơ lên dây thủ công, bạn không thể phá hủy hoặc làm hỏng dây cót (mainspring) bằng cách cách vặn vương miện quá nhiều. Điều này là nhờ vào hệ thống ly hợp trượt (slipping spring) ở cuối của dây cót. Khi dây cót được quấn khoảng 80%, bộ ly hợp trượt sẽ được kích hoạt, Trống Cót sẽ như được tách biệt khỏi các tác động do Bánh Đà tạo ra. Do đó, không bao giờ có chuyện đeo quá nhiều cót sẽ bị đứng, hỏng. Do vậy, bạn có thể xoắn bao nhiêu vòng bạn muốn, và sẽ không có gì xảy ra với bộ máy.

Đồng hồ cơ Thụy Sĩ

Thông thường, mọi người coi Thụy Sĩ là ngôi nhà của đồng hồ cơ. Chẳng hạn, bạn có thể tìm thấy hai trong số những thương hiệu đồng hồ tốt nhất ở Geneva. Khu vực này chứa đựng nghệ thuật, cho đến các thung lũng dân cư thưa thớt, nơi bạn sẽ tìm thấy nhiều thợ làm đồng hồ chuyên nghiệp.

Thuật ngữ Đồng hồ đeo tay “Swiss Made” thường có nghĩa là sự hiện diện của chất lượng cao. Một số thương hiệu đồng hồ hàng đầu của Thụy Sĩ đã cạnh tranh bằng cách sử dụng công nghệ hiện đại, để làm ra những chiếc đồng hồ có thể đáp ứng được hoàn toàn nhu cầu của người tiêu dùng. Điều này đặc biệt đúng với đồng hồ cơ.

Một số thương hiệu hàng đầu sản xuất đồng hồ cơ tự động tốt nhất Thụy Sĩ bao gồm:

1. Patek Philippe

Có trụ sở tại Geneva, Thụy Sĩ, Patek Philippe là một trong những nhà sản xuất đồng hồ nổi tiếng nhất trên toàn thế giới. Với sự khéo léo chưa từng có trong chế tác đồng hồ, đồng hồ Patek Philippe đi kèm với các thiết kế sang trọng và tinh tế.

Tại Baselworld 2018, Patek Philippe đã nhận được một loạt sự đón nhận tích cực sau các phiên bản mới của họ khiến nhiều người kinh ngạc.

Trong số những mẫu đồng hồ được phát hành có mẫu Patek Philippe Grand Complications 5207R-001.

Được tạo ra với một bộ máy cơ tự động R CH 27 PS QI, chiếc đồng hồ này thể hiện sự khéo léo thực sự trong nghệ thuật chế tác đồng hồ. Bên cạnh việc nổi bật với mặt số sunburst màu đen mun, nó còn bao gồm một bộ lặp phút, chức năng bấm giờ với 60 phút và một bộ đếm đơn 12 giờ.

Patek Philippe 5740/1G-001 Nautilus Perpetual Calendar 40 là một mô hình khác từ thương hiệu nổi tiếng của Thụy Sĩ.

Chiếc đồng hồ này được kết hợp với bộ máy tự lên dây cót siêu mỏng 240 Q. Ngoài ra, nó có khóa gập mới, do đó làm tăng sự chắc chắn khi đeo.

Patek Philippe 5740/1G-001 Nautilus có các điểm đánh dấu giờ vàng trắng phát sáng trong bóng tối và một rotor nhỏ bằng vàng 22K bên trong chuyển động cơ học của nó. Ngoài ra, nó bao gồm một số chức năng hiển thị thời gian phức tạp như lịch vạn niên (perpetual calendar), lịch tuần trăng (moon phases), tính năng ngày, tháng và tính năng năm nhuận.

2. Rolex

Về cơ bản, không có một danh sách đồng hồ tự động tốt nhất của Thụy Sĩ nào được hoàn thiện mà không có thương hiệu Rolex. Có trụ sở tại Geneva, Thụy Sĩ, công ty chế tạo đồng hồ này luôn chứng tỏ được sự cạnh tranh gay gắt với những phát minh hàng đầu. Hơn nữa, nó tập trung rất nhiều vào việc tạo ra những chiếc đồng hồ chính xác và mạnh mẽ, rất đáng tin cậy và dễ dàng bảo trì bảo dưỡng.

Thật thú vị khi Rolex cũng đã có thể kết hợp công nghệ vào đồng hồ tự động của họ, công ty ưu tiên những cải tiến về kỹ thuật hơn một cuộc cách mạng.

Một ví dụ là chiếc đồng hồ kim cương Rolex Datejust 278288RBR Yellow Gold 31mm rất đẹp này. Loại đồng hồ đeo tay nữ này có những viên kim cương sáng lấp lánh trên khung bezel và mặt số Malachite.

Với một bộ máy tự động lên dây cót mới Calibre 2236, chiếc đồng hồ cơ này có thể dự trữ năng lượng lên đến 55 giờ. Ngoài ra, vương miện uốn lượn của nó có hệ thống Twinlock giúp tăng cường khả năng chống nước lên đến 100 mét.

Một chiếc đồng hồ Rolex đáng chú ý khác là Rolex Daytona 116595RBOW Rainbow, với các loại đá quý đầy màu sắc và vàng Everose. Đồng hồ Rolex Daytona 116595RBOW có 36 viên sapphire nhiều màu được cắt gọt tinh xảo và 56 viên kim cương cắt baguette ở giữa. Hơn nữa, nó được trang bị bộ máy Rolex Calibre 4130 tự động lên dây, được phát triển và sản xuất bởi Rolex. Bộ máy có khả năng dự trữ năng lượng lên đến 72 giờ.

3. Zenith

Thương hiệu Zenith được thành lập bởi doanh nhân hai mươi hai tuổi Georges Favre-Jacot tại thành phố Le Locle. Công ty nổi tiếng này đã tạo ra những chiếc đồng hồ tự động ấn tượng và sáng tạo.

Những người tạo ra Zenith là những người giỏi nhất và họ tin rằng bộ sưu tập Zenith Defy đánh dấu tương lai của ngành chế tạo đồng hồ Thụy Sĩ. Năm 2019, các nhà thiết kế Zenith đã tạo ra chiếc đồng hồ Zenith Defy Classic 49.9000.670/77.R782 Black Skeletonized, trang bị bộ máy Elite 670 SK tự động, tất cả đều được sản xuất nội bộ (In-House).

Với tông màu tối, chiếc đồng hồ cơ độc đáo này phù hợp trong mọi bộ sưu tập đồng hồ tự động của nam giới. Ngoài ra, người dùng có thể sử dụng nó trong một sự kiện chính thức hoặc các hoạt động dưới nước.

Kết luận

Độ bền của đồng hồ tự động luôn phụ thuộc vào chủ sở hữu đồng hồ. Hãy nhớ rằng, đồng hồ cơ được thiết kế dựa trên chuyển động cơ học và nó sẽ tự động lên dây cót khi bạn đeo thường xuyên. Vì vậy, để đồng hồ luôn hoạt động tốt, bạn cần phải thực hiện chăm sóc và bảo trì phù hợp.

Chúng tôi khuyên bạn nên có một hộp xoay đồng hồ để bảo vệ đồng hồ của bạn khỏi các yếu tố bên ngoài. Điều này cũng đảm bảo rằng đồng hồ của bạn luôn được lên dây cót đầy đủ.

Vậy, bạn đã sẵn sàng để mua đồng hồ tự động cho riêng mình chưa?